Patron szpitala

Marceli Wilhelm Nencki (1847-1901). Nie był związany ani z Krotoszynem, ani tym bardziej z krotoszyńskim szpitalem. Jednak dzięki jego pracy i osiągnięciom naukowym wzbogacona została wiedza medyczna dotycząca m.in. biochemii.

(fot. Fundacja Marcelego Nenckiego Wspierania Nauk Biologicznych)

Marceli Wilhelm Nencki przyszedł na świat 15 stycznia 1847 r. w Boczkach w powiecie sieradzkim. Pochodził z rodziny kalwińskiej, miał czternaścioro rodzeństwa. Jego ojciec – Wilhelm był ziemianinem. Matką była Katarzyna z Serwaczyńskich.

Gimnazjum ukończył w 1863 r. w Piotrkowie. Przez krótki czas brał udział w powstaniu styczniowym. Studiował filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim (1863-1864). W Jenie przez rok studiował filologię porównawczą i sanskryt. W końcu jednak pomiędzy 1867 a 1870 r. podjął studia medyczne w Berlinie. Doktorat uzyskał na podstawie pracy: Utlenianie ciał aromatycznych w organizmach zwierzęcych.

Pomiędzy 1870 a 1872 r. pracował w laboratorium chemii organicznej Akademii Przemysłowej w Berlinie gdzie podejmował badania z pogranicza chemii i medycyny. Okazało się, że właśnie to naukowe zainteresowanie będzie jego życiową pasją.

Przeniósł się do Berna w Szwajcarii gdzie rozpoczął pracę w katedrze anatomii patologicznej. W 1873 r. miał już tytuł profesora. Stanął na czele jednej z pierwszej w Europie katedry chemii lekarskiej, która bardzo szybko zyskała sobie sławę wybitnej uczelni, przyciągającej słuchaczy z Europy i Ameryki. W latach 1884-1886 Nencki był dziekanem wydziału lekarskiego w Bernie, pomiędzy 1888 a 1891 r. – również profesorem bakteriologii. Stworzył tam szkołę chemii lekarskiej i organicznej. Jej absolwenci bardzo szybko po uzyskiwaniu tytułów doktora, obejmowali stanowiska naukowe na uczelniach medycznych w całej Europie.

W 1891 r. mimo największych uznań jakimi cieszył się w Szwajcarii, Marceli Nencki wyjechał do Rosji, stanął na czele świeżo utworzonego w Petersburgu Instytutu Medycyny Doświadczalnej. Pociągnął za sobą również część swoich uczniów. Mimo lepszych warunków finansowych, jakie stworzony mu w Petersburgu, nie potrafił jednak odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Chciał powrócić do Szwajcarii, nigdy jednak nie podjął takiej decyzji.

Biografia Marcelego Nenckiego autorstwa Anieli Szwejcerowej dostępna jest bezpłatnie w wersji pdf. na stronie internetowej Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Pobierz i skorzystaj.

Biografia Marcelego Nenckiego

Marceli Nencki wymieniany jest jako jeden z twórców biochemii. W swojej pracy łączył elementy chemii, fizyki, fizjologii, bakteriologii, farmakologii i medycyny. Był niezwykłym indywidualistą, władał ośmioma językami.

Prowadził badania m.in. nad właściwościami mocznika, guanidyny czy benzenu. Odkrył, że bakterie można wyhodować na pożywkach bezbiałkowych i beztlenowych.

Jego zainteresowania obejmowały zagadnienia związane z procesami rozkładu białek. Zajmował się badaniem roli bakterii jelitowych. Prowadził pionierskie obserwacje nad oznaczeniem składu chemicznego soków trawiennych, badał wpływ soków trawiennych na toksyny, interesował się zmianami chemicznymi w ludzkim jelicie. To tylko niektóre z zagadnień z jakimi mierzył się naukowiec.

Marceli Nencki był członkiem wielu towarzystw naukowych, autorem licznych prac, współpracownikiem redakcji naukowych. Oprócz pracy naukowej interesował się klinicznym leczeniem włóknistego zapalania wątroby, alkoholizmu, higieną i dezynfekcją pomieszczeń, reformą studiów farmaceutycznych.

Gdy w 1892 r. w Rosji wybuchła epidemia cholery, Nencki wyruszył do Baku i Astrachania aby badać tę chorobę. To samo uczył 3 lata później, gdy na Kubaniu wybuchła epidemia księgosuszu bydła. Wynalazł wówczas szczepionkę dla zagrożonych zwierząt.

Od 1873 r. był żonaty z Marią Heleną Lidią Schulten, z którą miał syna Leona – lekarza. Małżeństwo to jednak nie należało do szczęśliwych. Gdy Marceli wyjechał do Petersburga, jego żona wraz z synem osiadła w Berlinie. Leon wrócił później do Szwajcarii.

Ostatnie lata swego życia Marceli Nencki spędził w osamotnieniu. Zmarł po ciężkiej i krótkiej chorobie raka żołądka 14 października 1901 r. w Petersburgu. Tam też został pochowany.

Ciekawe linki: